Ponaglenia na bezczynność lub na przewlekłe prowadzenie postępowań nie będą uznawane [KOMUNIKAT] - Aktualności - Dolnośląski Urząd Wojewódzki

Zgodnie z art. 100c ust. 1 ustawy specjalnej w okresie do dnia 31 grudnia 2022 r. bieg terminów na załatwienie spraw dotyczących:

1) udzielenia cudzoziemcowi:

 a) zezwolenia na pobyt czasowy,

b) zezwolenia na pobyt stały,

c) zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;

2) zmiany:

a) zezwolenia na pobyt czasowy i pracę,

b) zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji;

3) cofnięcia cudzoziemcowi:

a) zezwolenia na pobyt czasowy,

b) zezwolenia na pobyt stały,

c) zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej - w postępowaniach prowadzonych przez wojewodę nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.

 Z powyższej regulacji wynika, że:

a) nie rozpoczynają biegu terminy załatwiania przez wojewodów enumeratywnie wymienionych powyżej spraw, które uregulowane są albo - w szczególnych przepisach ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2021 r. poz. 2354, z późn. zm.), tj.:

 · termin 60-dniowy na załatwienie przez wojewodę sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy (art. 112a ust. 1 i 2 ustawy o cudzoziemcach);

 · termin 60-dniowy na załatwienie przez wojewodę sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa (art. 139a ust. 1 ustawy o cudzoziemcach) oraz w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa (art. 139o ust. 1 ustawy o cudzoziemcach) (art. 112a ust. 1 i 3 ustawy o cudzoziemcach);

 · termin 60-dniowy na załatwienie przez wojewodę sprawy zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę (art. 112a ust. 1 i 2 w zw. z art. 120a ust. 3 ustawy o cudzoziemcach);

 · termin 6-miesięczny na załatwienie przez wojewodę sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt stały (art. 210 ust. 1 i 2 ustawy o cudzoziemcach);

· termin 6-miesięczny na załatwienie przez wojewodę sprawy udzielenia zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej (art. 210 ust. 1 i 2 w zw. z art. 223 ustawy o cudzoziemcach),

- albo w art. 35 § 3 K.p.a. w przypadku terminów na załatwienie przez wojewodów pozostałych z tych spraw, jeżeli zdarzenia, od których uzależnione jest rozpoczęcie biegów danych terminów wystąpiły w okresie od dnia 15 kwietnia 2022 r. (tj. od dnia wejścia w życie art. 100c ustawy specjalnej),

 albo

 b) ulegają te terminy zawieszeniu, jeżeli takie zdarzenia wystąpiły już przed dniem 15 kwietnia 2022 r.

Okres spoczywania terminów załatwiania spraw przez wojewodów zakończy się z dniem 31 grudnia 2022 r.

Oprócz zasadniczego spowodowania spoczywania terminów na załatwianie spraw do dnia 31 grudnia 2022 r. art. 100c zawiera również dalszą regulację, która się z tym spoczywaniem wiąże. Po pierwsze, w art. 100c ust. 2 ustawy specjalnej przewiduje się regulację, która jednoznacznie potwierdza stanowisko, iż przepis ten nie skutkuje zawieszeniem postępowań ani zaprzestaniem procedowania w nich. Mianowicie stanowi on, że czynności dokonane w okresie, o którym mowa w ust. 1 [od dnia 15 kwietnia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.], w postępowaniach w sprawach, o których mowa w ust. 1, są skuteczne. Po drugie, art. 100c ust. 3 i 4 ustawy specjalnej, które są powiązane ze sobą treściowo ustanawiają:

· wyłączenie stosowania przepisów o bezczynności organu (art. 100c ust. 3 pkt 1), co w ocenie Departamentu Prawa Migracyjnego Urzędu do Spraw Cudzoziemców rozumieć jako wyłączenie również przepisów o przewlekłym prowadzeniu postępowania, albowiem oba pojęcia zasadniczo związane z tym samym problemem w funkcjonowaniu administracji zawsze sobie towarzyszą w przepisach prawa;

· wyłączenie wynikającego z art. 36 K.p.a. obowiązku organu prowadzącego postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, do powiadamiania strony o niezałatwieniu sprawy w terminie (art. 100c ust. 3 pkt 1);

· negatywne przesłanki wymierzania przez sąd administracyjny grzywien lub zasądzania sum pieniężnych (na podstawie art. 149 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm./) od wojewody za niewydanie rozstrzygnięć w terminach określonych przepisami prawa (art. 100c ust. 2 pkt 2);

· zakaz wywodzenia środków prawnych dotyczących bezczynności lub przewlekłości w związku z zaprzestaniem czynności przez organ prowadzący postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, lub ich dokonywanie z opóźnieniem, w okresie, o którym mowa w ust. 1 (art. 100c ust. 3). Niewątpliwie środkiem prawnym dotyczącym bezczynności lub przewlekłości w postępowaniu jest ponaglenie, o którym mowa w art. 37 § 1 K.p.a., do rozpatrzenia którego właściwy jest Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Urząd do Spraw Cudzoziemców stoi na stanowisku, że wynikający z art. 100c ust. 4 zakaz wywodzenia tego rodzaju środków prawnych skutkować powinien niemożnością uznania ponagleń na bezczynność lub na przewlekłe prowadzenie postępowań przez wojewodów w sprawach wymienionych w art. 100c ust. 1 ustawy specjalnej. Po ponownej analizie tego zagadnienia należy dojść do dalej idącego wniosku. Mianowicie, w ocenie Urzędu do Spraw Cudzoziemców z przewidzianego w art. 100c ust. 4 zakazu wywodzenia środków prawnych oraz wiążącego się z nim ogólnego wyłączenia stosowania przepisów o bezczynności i przewlekłym prowadzeniu postępowania (art. 100c ust. 3 pkt 1) należy wywieść taki skutek, że ponaglenia te nie powinny być przez wojewodów przekazywane do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, albowiem wyłączeniu podlega nie tylko możliwość wydania postanowienia uwzględniającego ponaglenie, tj. postanowienia stwierdzającego zgodnie z art. 37 § 6 pkt 1 K.p.a., że wojewoda dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania, z jednoczesnymi dodatkowymi elementami określonymi w tym przepisie oraz w art. 37 § 6 pkt 2 K.p.a., ale również dopuszczalność rozpatrzenia ponaglenia co do zasady.

W konsekwencji za bezprzedmiotowy w takiej sytuacji należałoby uznać obowiązek wojewody wynikający z art. 37 § 4 K.p.a., tj. obowiązek przekazania do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców ponaglenia wraz z m. in. stanowiskiem wojewody do samego ponaglenia.

(opracowano na podstawie pisma Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia 15 czerwca 2022 r., sygn. DPM.0738,49.2022)