Informacje podstawowe dotyczące Programu Interreg V-A Republika Czeska – Polska - INTERREG - Dolnośląski Urząd Wojewódzki

23 czerwca 2015 r. Komisja Europejska zaakceptowała Program Interreg V-A Republika Czeska – Polska. Program odpowiada na kluczowe wyzwania polsko-czeskiego pogranicza i będzie wspierał projekty w zakresie wspólnego zarządzania ryzykiem, rozwoju potencjału przyrodniczego i kulturowego, poprawy jakości edukacji oraz współpracy instytucji i społeczności. Jest to jeden z kilku programów współpracy transgranicznej, które będą wdrażane na polskich granicach w perspektywie finansowej 2014-2020.

Obszar Programu, położony na polsko-czeskim pograniczu, tworzą regiony NUTS 3, które obejmują 5 czeskich krajów: Liberecki, Hradecki, Pardubicki, Ołomuniecki i Morawsko-Śląski oraz 6 polskich podregionów: bielski i rybnicki (województwo śląskie), jeleniogórski i wałbrzyski (województwo dolnośląskie), nyski i opolski (województwo opolskie). Do obszaru wsparcia po stronie polskiej należy ponadto powiat strzeliński (podregion wrocławski w województwie dolnośląskim) i powiat pszczyński (podregion tyski w województwie śląskim).

Program współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (budżet Programu wynosi ponad 226 mln euro) oraz środków krajowych – prywatnych i publicznych, które zapewniają beneficjenci (wkład własny).

Najwięcej, bo ponad połowa środków programu (tj. około 135, 7 mln euro), zostanie zainwestowana w rozwój potencjału przyrodniczego i kulturowego na rzecz wspierania zatrudnienia. Dofinansowane będą działania mające na celu zachowanie i odnowę atrakcji kulturowych i przyrodniczych, wykorzystanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego, oraz promowanie zasobów przyrodniczych i kulturowych regionu. Ponadto wparcie obejmie projekty ukierunkowane na poprawę infrastruktury transportowej w celu transgranicznego udostępnienia i wykorzystania kulturowego i przyrodniczego dziedzictwa regionu.

Kwota 54,5 mln euro skierowana zostanie na rozwój współpracy instytucji i społeczności. Wspierane będą inicjatywy służące wzmacnianiu integracji na poziomie lokalnym, współpracy społeczeństwa obywatelskiego, instytucji administracji publicznej oraz tworzeniu i rozwoju transgranicznych sieci współpracy.

W obszarze wspólnego zarzadzania ryzykiem, kwota 12,2 mln euro wesprze działania skierowane na rozwój wspólnych lub połączonych systemów zapobiegania, monitorowania, reagowania i usuwania skutków zagrożeń, zwiększenie zdolności służb ratowniczych i porządkowych do skutecznego podejmowania działań oraz specjalistyczne przygotowanie pracowników jednostek ratowniczych i porządkowych oraz jednostek zarządzania kryzysowego.

W dziedzinie edukacji dofinansowane zostaną wspólne szkolenia, kursy, programy edukacyjne, przedsięwzięcia dotyczące współpracy między instytucjami edukacyjnymi a instytucjami rynku pracy oraz rozwój kształcenia językowego w ramach systemów oświaty. Na ten cel przeznaczone zostanie 10,2 mln euro.

Maksymalna wysokość dofinansowania projektów wynosi 85% wydatków kwalifikowalnych.

Część środków będzie realizowana za pomocą szczególnego narzędzia do wspierania projektów o znaczeniu lokalnym mających odziaływanie transgraniczne. Narzędziem tym jest Fundusz Mikroprojektów, który podobnie jak w poprzednich okresach programowania, zarządzany jest przez euroregiony.

Podstawowym gremium decyzyjnym Programu jest Komitet Monitorujący (KM). Komitet Monitorujący złożony jest z reprezentantów odpowiednich podmiotów z Republiki Czeskiej oraz Rzeczpospolitej Polskiej, z poszanowaniem zasady partnerstwa. W celu zapewnienia całościowego podejścia merytorycznego do realizowanych interwencji, w skład Komitetu Monitorującego, poza instytucjami włączonymi we wdrażanie Programu, wchodzą także reprezentanci partnerów gospodarczych i społecznych, organizacji pozarządowych i instytucji zajmujących się ochroną środowiska. KM jest odpowiedzialny przede wszystkim za wybór projektów, monitorowanie postępów osiąganych w ramach realizacji osi priorytetowych oraz celów Programu.

Funkcję Instytucji Zarządzającej (IZ) pełni Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej Departament Europejskiej Współpracy Terytorialnej. IZ jest odpowiedzialna za zarządzanie i wdrażanie Programu ponoszącą całkowitą odpowiedzialność za realizację Programu w okresie jego wdrażania.

W realizacji zadań, wynikających z przepisów UE, IZ jest wspierana przez Instytucję Krajową (IK). IK odpowiada za realizację Programu na obszarze wsparcia na terytorium Polski. Funkcję IK Programu pełni minister właściwy ds. rozwoju regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej. Realizację zadań IK zapewnia Departament Współpracy Terytorialnej Ministerstwa Rozwoju RP.

Zadania Instytucji Certyfikującej (IC) wykonuje: Ministerstwo Finansów Republiki Czeskiej Departament: Fundusz Narodowy, które odpowiedzialne jest za ogólne zarządzanie finansami w zakresie środków przyznanych ze źródeł UE. IC opracowuje i składa wnioski o płatność oraz przyjmuje płatności od KE za cały Program.

Podmiotem zapewniający wsparcie administracyjne na rzecz IZ i IK oraz promocję Programu jest Wspólny Sekretariat (WS). Ponadto, WS odpowiada m.in. za przyjmowanie oraz ocenę wniosków projektowych, przygotowywanie materiałów na posiedzenia KM oraz organizację posiedzeń KM, przygotowanie Decyzji w sprawie udzielenia dofinansowania/Umów o dofinansowanie projektu oraz dokonywanie ich zmian, kontrolę osiągnięć współpracy transgranicznej i efektu transgranicznego w czasie trwania i po ukończeniu realizacji projektu. Funkcję Wspólnego Sekretariatu dla Programu pełni Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej. WS ma swoją siedzibę w Republice Czeskiej, w Ołomuńcu.

Niektóre działania WS wspierane są przez Podmioty Regionalne (PR), którymi po stronie czeskiej są urzędy krajskie, a po stronie polskiej urzędy marszałkowskie. PR w szczególności prowadzą działania informacyjne i promocyjne, szkoleniowe w regionach oraz zapewniają wnioskodawcom konsultacje związane z Programem.

Państwa członkowskie – Republika Czeska i Rzeczpospolita Polska wyznaczyły Kontrolerów, którzy są odpowiedzialni za weryfikację wydatków zadeklarowanych przez partnerów projektu. Podmiotem wyznaczonym do wykonywania zadań w zakresie kontroli I – go stopnia po stronie polskiej, na obszarze województwa dolnośląskiego jest Wojewoda Dolnośląski.

Szczegółowe informacje oraz aktualne dokumenty znajdują się na stronie internetowej Programu. 

Zgłaszanie nieprawidłowości, w tym w szczególności nadużyć finansowych

Krajowy Kontroler  zobowiązuje się przestrzegać norm prawnych, etycznych i moralnych na najwyższym poziomie, zasad rzetelności, obiektywizmu i uczciwości oraz pragnie być postrzegany jako przeciwny nadużyciom i korupcji w sposobie prowadzenia swojej działalności.

Każda informacja dotycząca nieprawidłowości, w tym w szczególności odnośnie nadużyć finansowych, związanych z realizacją Programu Interreg V-A Republika Czeska - Polska może być zgłaszana bezpośrednio do Instytucji Zarządzającej, za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres: protipravnijednani@mmr.cz.