Nadodrzańskie województwa chcą walczyć o Odrę. Ich przedstawiciele spotkali się w sprawie rzeki. UWAGA !!! Duży Protest Rolników od 20.03.2024r. Ćwiczenia Wojsk NATO W Hołdzie Walczącej Ukrainie PLANOWANE PROTESTY ROLNIKÓW - INFORMACJE Infolinia DUW dla uchodźców z Ukrainy/ Гаряча лінія DUW для біженців з України: +48 71 701 11 00
Aktualnie znajdujesz się na:

Podstawowe pojęcia

Podstawowe pojęcia


Ważne pojęcia:

Dyskryminacja – niewłaściwe, wybiórcze, krzywdzące, nieuzasadnione i niesprawiedliwe traktowanie poszczególnych jednostek z powodu ich przynależności grupowej

Polityka antydyskryminacyjna – wdrażanie zasad niedyskryminowania i równego traktowania bez względu na przynależność grupową do szerokiego nurtu prawa, polityk społecznych, ekonomii


Tożsamość grupowa

Tożsamość jest sumą wszystkich społecznych identyfikacji z jakich korzysta człowiek przy opisywaniu siebie.

Tożsamość grupowa daje następujące korzyści:

  • świadomość uczestnictwa w grupach społecznych;
  • poczucie przynależności i akceptacji;
  • solidarność i wsparcie w trudnej sytuacji;
  • intymność i bezpieczeństwo w relacjach społecznych;
  • przewidywalność zachowań w sytuacji spotkania nieznanych osób.

Stereotyp uproszczony sąd dotyczący określonej grupy ludzi, wyróżnionej na podstawie jakiejś cechy:

  • często nieprawdziwy, formułowany na podstawie fałszywych informacji;
  • przekazywany przez tradycję, „z pokolenia na pokolenie”;
  • trwały, trudny do zmiany;
  • filtruje informacje i przyjmuje głównie te zgodne z nim;
  • zaciera różnice indywidualne.

Stygmatyzacja – negatywne wyróżnianie osób ze względu na charakterystyczną dla nich cechę, jak etniczność, płeć, wyznanie, choroba. Osoby z mniejszości są bardziej widzialne, łatwiej rozpoznawalne i wyróżnialne, narażone zatem są na silniejszą ekspozycję społeczną.

Negatywne wyróżnianie osób ze względu na charakterystyczną dla nich cechę, jak etniczność, płeć, wyznanie, choroba. Osoby z mniejszości są bardziej widzialne, łatwiej rozpoznawalne i wyróżnialne, narażone zatem są na silniejszą ekspozycję społeczną.


Uprzedzenie

  • negatywna ocena lub osąd jakiejś grupy społecznej, wyróżnionej na podstawie jednej cechy;
  • często oparta na stereotypie;
  • wiążąca się z emocjami, odczuwanymi w stosunku do danej grupy lub jej przedstawicielki/la, najczęściej takimi jak lęk / strach, złość.
  • w języku angielskim używa się słowa prejudice, które pochodzi od łacińskiego prae (przed) oraz judicum (osąd).

Dyskryminacja

  • nierówne, gorsze traktowanie jakiejś osoby, tylko na podstawie jej przynależności do danej grupy, najczęściej wynikające ze stereotypów i uprzedzeń,
  • wiąże się z zależnością władzy,
  • nie jest uzasadniona obiektywnymi przesłankami,
  • nie musimy jej doświadczyć, żeby uwierzyć w jej istnienie.

Dyskryminacja bezpośrednia

  • każde działanie na niekorzyść osoby motywowane tzw. cechą prawnie chronioną, czyli jego/ jej płcią, wiekiem, niepełnosprawnością, rasą, religią, narodowością, przekonaniami politycznymi, przynależnością związkową, pochodzeniem etnicznym, wyznaniem, orientacją seksualną. Nie zależy od motywacji lub zamiaru osoby dyskryminującej – ważny jest sam fakt mniej korzystnego potraktowania.

Dyskryminacja pośrednia

  • zachodzi, kiedy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, kryterium lub podjętego działania konkretna grupa pracowników zostaje poszkodowana, a przyczyną jest fakt przynależenia do grupy społecznej, chronionej na gruncie Kodeksu pracy (np. kobiety, mężczyźni, osoby niepełnosprawne, wyznawcy określonej religii itd.)

Typy dyskryminacji wg przesłanek

  • ableizm
  • seksizm
  • homofobia
  • ageizm
  • antysemityzm
  • islamofobia
  • romofobia
  • rasizm

Główne przesłanki dyskryminacji w Polsce

  • Płeć
  • Orientacja seksualna i tożsamość płciowa
  • Wiek
  • Niepełnosprawność
  • Pochodzenie etniczne, narodowe, „rasowe”
  • Wyznanie/bezwyznaniowość

Główne obszary dyskryminacji

  • Rynek pracy i zabezpieczenia społeczne
  • Edukacja
  • Zdrowie
  • Przemoc
  • Kultura
  • Sport i rekreacja
  • Życie rodzinne
  • Dostęp do władzy i udział w procesie podejmowania decyzji
  • Media
  • Dostęp do przestrzeni społecznej i infrastruktura
  • Systemy zbierania danych
  • Dostęp do dóbr i usług

Polityka antydyskryminacyjna

  • Tworzenie projektów aktów prawnych;
  • Opiniowanie aktów prawnych;
  • Prowadzenie badań dot. występowania dyskryminacji;
  • Kontrola stosowania zasady równego traktowania;
  • Koordynacja działań w zakresie polityki równościowej;
  • Promowanie zasady równego traktowania;
  • Działania edukacyjne;
  • Udział w raportowaniu Polski do organizacji międzynarodowych;
  • Świadczenie pomocy ofiarom dyskryminacji.

Polityka równościowa wewnątrz instytucji publicznych

  • pełna realizacja przepisów Kodeksu pracy w kontekście przeciwdziałania dyskryminacji;
  • wprowadzania procedur antydyskryminacyjnych;
  • zapewnienie dostępu do informacji dla pracowników o zakazie dyskryminacji w miejscu pracy;
  • uwzględniania specjalnych potrzeb pracowników reprezentujących grupy narażone na dyskryminację (kobiety, pracownicy w określonym wieku, osoby z niepełnosprawnościami, mniejszości religijne, mniejszości seksualne itd.);
  • dokładne monitorowanie wykonywania regulaminu pracy.

Polityka równościowa na zewnątrz instytucji publicznych

  • zapewnienie równego dostępu do usług;
  • zapewnienie pełnej partycypacji grup mniejszościowych w procesie podejmowania decyzji (m.in. poprzez konsultacje społeczne);
  • działania podnoszące świadomość i eliminacja z przestrzeni publicznej szkodliwych stereotypów i uprzedzeń;
  • rozwój umiejętności i kompetencji personelu samorządowego w interakcjach międzykulturowych;
  • zapobieganie i rozwiązywanie konfliktów społecznych, których podłożem jest zróżnicowanie kulturowe;
  • prowadzenie, w razie zaistnienia takiej potrzeby, tzw. akcji afirmatywnych.
liczba wejść: 7916